Meester van Adelaide van Savoyen
Direct link to:
Rotthalmünster, Antiquariat Heribert Tenschert, Leuchtendes Mittelalter, Neue Folge IV, 2007, nr. 31 getijdenboek
Frans boekverluchter, die zijn naam ontleent aan een getijdenboek dat hij verluchtte voor Adelaide van Savoyen, thans bewaard in Chantilly. De meester startte zijn loopbaan in Angers rond 1450.
Zijn vroegst bekende werk wordt gevormd door een aantal kleine miniaturen die hij schilderde in het 1e deel van een Mare historiarum (Parijs, Bibliothèque Nationale, ms. lat 4915) dat vervaardigd werd in opdracht van kanselier Guillaume Juvenal des Ursins, aan welke opdrachtgever de hoofdverluchter van dit handschrift, de Meester van Juvenal des Ursins, zijn naam ontleend.
De Meester van Adelaide van Savoyen werkte vervolgens in Poitiers. Het in deze stad door hem vervaardigde missaal, bewaard in de stadsbibliotheek van Poitiers, heeft König 1982 ertoe gebracht onze meester (ook) aan te duiden met de naam: Meester van Poitiers ms. 30.
Zijn meest spectaculaire handschrift is echter het reeds genoemde Getijdenboek voor Adelaide van Savoie. Voor dit handschrift ontwikkelde de meester een ingenieuze verluchtingsformule, die bijvoorbeeld later werd nagevolgd door Robinet Testard in diens handschrift thans bewaard in de Pierpont Morgan Library, ms. 1001. Het handschrift bevat overigens ook werk van de beroemde verluchter Jean Fouquet: de miniatuur op folio 21 en wellicht ook de initiaal op folio 29 stammen van zijn hand.
Catalogus
Chantilly, Musée Condé
Ms 1362 Getijdenboek voor Adelaide van Savoyen verluchting door de Meester van Adelaide van Savoyen en Jean Fouquet: f. 21 met Madonna op de maansikkel en wellicht f 29 met de aanbidding in een initiaal met de opdrachtgeefster
literatuur:
- Plummer 1982, p. 42
- Avril & Reynaud 1993, p. 130
- Schaefer 1994, p. 310
Chicago, Everett en Ann McNear Collection
Losse bladen uit een getijdenboek, ca 1460
literatuur:
- Plummer 1982, nr. 55
Florence, Biblioteca Nazionale Centrale
BANCO RARI 332 getijdenboek in de stijl van de Meester van Adelaide van Savoyen
literatuur:
- Italian Libraries 1997, p. 198-9
Lissabon, Museu Calouste Gulbenkian
Ms L.A. 135 Gulbenkian Getijdenboek, Poitiers (?), ca 1460-1465, verluchting door Meester van Walters 222, Meester van Adelaide van Savoyen, Meester van het Madrileense Getijdenboek, navolger van Jean Fouquet
literatuur:
- König 2009
Londen, Christie’s
Catalogus 6 juli 2011 (Arcana Collection: Exceptional Illuminated Manuscripts, Part III), lot 16 getijdenboek (deel, ander deel is Parijs, Bibliotheque nationale, ms lat 1405), Angers, ca 1465 verluchting door de Meester van Smith-Lesouëf 30: f.11, 107, 136v, f.206 en mogelijk 207v en 210v; de Meester van de Geneefse Boccaccio: f.186, 200, 201, 203v, 204v, 209, 212; de Meester van Adelaïde van Savoyen (Meester van Poitiers ms 30): f. 191v, 198; Eerste Meester van het Oxfordse Getijdenboek, Bodleian Library, ms. add. A185
literatuur:
- Avril & Reynaud 1993, p. 123
- Parijs 2003, nr. 56A
- Christie’s, Catalogus 6 juli 2011 (Arcana Collection: Exceptional Illuminated Manuscripts, Part III) lot 16
Londen, Sotheby’s
Catalogus 4 december 2007, lot 30 fragment met de Pièta, Nantes of Poitiers, ca 1460
literatuur:
- Sotheby’s 4 december 2007, lot 30
Parijs, Bibliothèque Nationale
Ms fr 96 Roman du Graal. Merlin. Lancelot du Lac, ca. 1450-1455
literatuur:
- Avril & Reynaud 1993, nr. 63
Ms lat 1405 zogenaamde Gebedenboek van Marie Stuart, koningin van Schotland (deel, ander deel is Londen, Christie’s, Catalogus 6 juli 2011 (Arcana Collection: Exceptional Illuminated Manuscripts, Part III) lot 16), Nantes, ca 1450 en later; verluchting door Meester van de Geneefse Boccaccio: f. 14v, 17, 35; Eerste Meester van het Oxfordse Getijdenboek, Bodleian Library, ms. add. A185: randen van f. 17, 20; Meester in stijl van Meester van Boethius ms. fr. 809: f. 27; Meester uit omgeving van Meester François: f. 43, 44v, 45v, 47, 49, 51, 53, 55v, 59v61v, 63v; Meester van Adelaide van Savoyen: f. 1-16; Meester van de Canonplaten van Princeton, ms. Garrett 40: f. 20
literatuur:
- Parijs 1955, nr. 277 daar als: ca 1450 door Meester van Juvenal des Ursins
- König 1982, p. 203-7
Ms lat 4915 Giovanni Colonna, Mare historiarum, ca 1447-1455 minimaal 11 handen, waaronder Meester van Juvenal des Ursins, Meester van de Boccaccio van Geneve, Meester van Boethius, en, voor wat betreft enige kleine miniaturen uit het 1e deel, de Meester van Adelaide van Savoyen
literatuur:
- Avril & Reynaud 1993, nr. 54
Ms Rothschild 2534 getijdenboek, ca 1440-1450 en ca 1460 verluchting door de Meester van Adelaide van Savoyen, de Meester van Marguerite d’Orléans, Meester van BNF fr. 2466 en Meester van de Münchener Legenda aurea
literatuur:
- Parijs 1955, nr. 282, daar als werk van o.a. de Meester van Juvenal des Ursins
- König 1982, p. 225-231
- Avril & Reynaud 1993, nr. 65
Poitiers, Bibliothèque municipale
Ms 30 missaal, ca 1460
literatuur:
- Leroquais 1924, III, p. 80-81
- König 1982, p. 33, 93, 231, 235-7, 256; figs. 26, 27
- Avril & Reynaud 1993 nr. 64
Rotthalmünster, Antiquariat Heribert Tenschert
Leuchtendes Mittelalter, Neue Folge IV, 2007, nr. 31 getijdenboek, Poitiers, ca 1450-1460
literatuur:
- Sotheby’s, 2 juni 1908, nr. 747
- König 2006
- König 2007 (1), “Leuchtendes Mittelalter, Neue Folge IV”, nr. 31
Literatuur
- Sotheby’s 2 juni 1908, nr. 747
- Leroquais 1924, III, p. 80-81
- Parijs 1955, nrs. 277, 282
- König 1982, p. 33, 93, 231, 203-207, 235-7, 256; figs. 26, 27
- Plummer 1982, p. 42, nr. 55
- Avril & Reynaud 1993, p. 123, 130, nrs. 54, 63, 64, 65
- Schaefer 1994, p. 310
- Italian Libraries 1997, p. 198-199
- Parijs 2003, nr. 56A
- Sotheby’s 4 december 2007, lot 30
- König 2006
- König 2007 (1), “Leuchtendes Mittelalter, Neue Folge IV”, nr. 31
- König 2009
- Christie’s, Catalogus 6 juli 2011 (Arcana Collection: Exceptional Illuminated Manuscripts, Part III) lot 16