Londen, British Library, Ms Royal 2 A XVIII, f. 13v: Anna, Maagd en Kind – detail

Meesters van de Beaufortheiligen

Masters of the Beaufort Saints

Vlaamse boekverluchters, werkzaam rond 1400 zowel in Vlaanderen als in Engeland, alwaar zij volgens de tot voor kort geldende opvattingen samen met Herman Scheerre een aantal manuscripten verluchtte. Ontlenen hun naam aan de serie Heiligen die zij vervaardigden voor het Beaufort getijdenboek.

Panofsky beschouwt hen als de grondleggers van de “Goudranken” stijl. De opvatting inzake de samenwerking met Scheerre in Londen moet thans worden herzien; de door deze meesters vervaardigde miniaturen in bijv. het Beaufort getijdenboek zijn immers gekleefd op daartoe voorbehouden plaatsen en pas naderhand van omlijstingen in Engelse trant voorzien. De verklaring hiervoor is dat ze in Brugge zijn geschilderd en van daar op losse bladen naar Londen zijn verstuurd.

Londen, British Library, Ms Royal 2 A XVIII, f. 19v: St. Barbara

Andere handschriften tonen trouwens aan dat deze meesters in Vlaanderen actief waren, waarschijnlijk in Brugge. Studie van de verdere toeschrijvingen wijst uit dat het hier gaat om een groep kunstenaars die schilderden in een aanverwante stijl.

Overigens, ook de naamgeving blijkt uiteindelijk onterecht aangezien het Beaufort getijdenboek, in tegenstelling tot hetgeen vroegere onderzoekers meenden, niet is vervaardigd voor John Beaufort, hertog van Somerset.

Kenmerkend voor de miniaturen van de Meesters van de Beaufortgroep zijn de nu eens geblokte en dan weer uitgelengde solide figuren en de zin voor ruimtelijke illusie. De miniaturen van de Beaufortgroep vertonen in stilistisch opzicht, met hun emailachtige kleuren en geprononceerde modellering, raakpunten met de verluchting in andere getijdenboeken. Dat bewijst het hechte karakter van de Brugse miniatuurkunst omstreeks 1400.

De Meesters van de Beaufortheiligen zijn verwant met de Meesters van de Ushawgroep.

Londen, British Library, Ms Royal 2 A XVIII, f. 6v: St. Antonius met klokje en  zwijnen – detail

Catalogus

Antwerpen, Museum Plantin-Moretus

Ms m 15.8 (olim 192) missaal, Brugge, ca 1400-1415

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 17

Arras, Bibliotheque Municipal

Ms 513 getijdenboek (toegeschreven)

Brugge, Grootseminarie

Ms 72/175, Brugge, ca 1400-1415

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 16

Cambridge, Trinity College

Ms B 11 14 getijdenboek, Brugge, ca 1400-1415

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 26
  • Morgan & Panayotova 2009, part II, p. 60-62

Cambridge, University Library

Ms Ff.6.8 getijdenboek, Brugge, ca 1400-1415

Chicago, Art Institute

Inv 2009.653 Stonyhurst Getijdenboek, Vlaanderen, ca 1395-1415 Meesters van de Beaufortheiligen

Chicago, Art Institute, Inv 2009.653 Stonyhurst Getijdenboek

Keulen, Renate König Collectie

Ms nr. 17 getijdenboek, Vlaanderen (Brugge?), ca 1415-1430 en 1430-1435, verluchting door Meester van Guillebert de Mets: f. 14v Antonius, 16v Sint Joris; een van de Meesters van Otto van Moerdrecht: 52v gevangenneming, 64v Christus voor Pilatus, 69v geseling, 76v Kruisiging; 80v Kruisafneming, 86v graflegging, 101v Hof van Olijven; meester uit de omgeving van de Meesters van de Beaufortheiligen: f. 22v Hemelvaart Christus, 32v Johannes, 34v Lukas, 36v Mattheüs, 38v Markus, 41v Mariadood; meester uit de omgeving van de Meesters van de Gouden Ranken: f. 26v Maria lactans, 97v Man van Smarten; anoniem meester: de 11 gehistorieerde initialen

literatuur:

  • Keulen 2001 (1), nr. 17

Le Mans, Médiathèque Louis Aragon

Ms B 249 missaal, Brugge, ca 1400-1415

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 18

Londen, British Library

Ms add. 18.213 getijdenboek, Brugge, ca 1400-1415

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 19

Ms add 27948 getijdenboek, Brugge, ca 1400-1415, Frankrijk ca 1440-1450 oudste deel door Meesters van de Beaufortheiligen, laatste deel vermoedelijk door Meester van Fastolf

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 23

Ms Royal 2 A VIII getijdenboek, Brugge, ca 1400-1415

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 21

Ms Royal 2 A XVIII Beaufort (Beauchamp) getijdenboek, bestaande uit 2 gedeelten: 1: Engels getijdenboek en psalter, ca 1440 verluchting door William Abell: f. 25, 26, 34, 66, 78); 2: toegevoegd, maar ouder, deel met Memoriae (f. 3-22) en een dubbel blad (f. 23v-24r), tussen 1401-1411, volgens Panofsky niet eerder dan 1408-1409 verluchting door Herman Scheerre of Meester van de Royal Annunciatie: f. 23v-24r; Meester van de Beaufortheiligen, serie Heiligen op f. 3-22

Londen, British Library, Ms Royal 2 A XVIII, f. 5v: St. Joris en de draak – detail

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 14
  • Backhouse 1997, nr. 124

Voor verdere literatuur zie: William Abell

Ms Royal 15 E 6 Talbot-Shrewsbury boek (gedichten en romantische verhalen), Rouen, ca 1444-1445, verluchting door de Meester van John Talbot: o.a. f. 2v, de Meester van Thomas Hoo: o.a. f. 21v en een volgeling van de Meester van de Beaufortheiligen: o.a. f. 4v

literatuur:

  • Warner & Gilson 1921, I, p. xi n. 3, II, pp. 177-79
  • Biblioteca Apostolica Vaticana 1992, p. 245
  • Avril & Reynaud 1993, p. 37, 170
  • König & Bartz 1998
  • London 2003, nr. 42
  • Jörn Günther 2006, in nr. 14
  • Londen 2011, nr. 143

Londen, Christie´s

Catalogus 11 juli 2018, lot 47 getijdenboek, Brugge, ca 1405-1415 door Meesters van de Beaufortheiligen

Londen, Christie´s, Catalogus 11 juli 2018, lot 47 getijdenboek, Brugge, ca 1405-1415 door Meesters van de Beaufortheiligen

literatuur:

  • Londen, Christie´s, Catalogus 11 juli 2018, lot 47

Londen, Sotheby´s

Catalogus 17 juni 2003, lot 89 getijdenboek, Brugge, ca 1400-1420 door Meesters van de Beaufortheiligen

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 20
  • Sotheby´s catalogus 17 juni 2003, lot 89

New York, Pierpont Morgan Library

Ms M 1073 getijdenboek, Brugge, ca 1400-1415

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 22

Oxford, Bodleian Library

Ms Lat. Liturg. f.2 getijdenboek geproduceerd voor een  heer te York en  daarom door Panofsky  genoemd: het York getijdenboek; niet voor 1405;  samen met Herman  Scheerre

Voor literatuur zie onder: Herman Scheerre

Ms rawl liturg e.32 getijdenboek, Zuid-Vlaanderen en Brugge, ca 1400-1415 verlucht in Zuid-Vlaanderen, aangevuld met 5 losse ingevoegde miniaturen van de Beaufortgroep

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 25

Parijs, Bibliotheque de l’Arsenal

Ms 565 getijdenboek (toegeschreven)

Rennes, Bibliothèque Municipale

Ms 22 psalterium, na 1401-voor 1415 de volbladillustraties in de memoriae zijn verlucht door een meester van de Beaufortgroep, de overige verluchting is van Herman Scheerre of een artiest uit zijn onmiddellijke omgeving

literatuur:

  • Leuven 1993, nr. 15
Londen, Christie´s, Catalogus 11 juli 2018, lot 47 getijdenboek, Brugge, ca 1405-1415 door Meesters van de Beaufortheiligen

Literatuur

  1. Warner & Gilson 1921, I, p. xi n. 3, II, pp. 177-79
  2. Panofsky 1964, p. 116, 122
  3. Biblioteca Apostolica Vaticana 1992, p. 245
  4. Smeyers & Vertongen 1992
  5. Avril & Reynaud 1993, p. 37, 170
  6. Leuven 1993, p. 39-82, nrs. 14-26
  7. Backhouse 1997, nr. 124
  8. König & Bartz 1998
  9. Smeyers 1998, p. 188, 189, 205
  10. Keulen 2001 (1), nr. 17
  11. London 2003, nr. 42
  12. Sotheby´s catalogus 17 juni 2003, lot 89
  13. Jörn Günther 2006, in nr. 14
  14. Morgan & Panayotova 2009, part II, p. 60-62
  15. Londen 2011, nr. 143