Neurenberg, Germanisches Nationalmuseum, ms 156142, f. 76v (detail)

Echternach (School)

Direct link to:

Codex aureus Epternacencis in Neurenberg, Germanisches Nationalmuseum, ms 156142

School van boekverluchting, centrum van Salische boekverluchtingskunst, gevestigd in de Echternacher Willibrordusabdij. De school floreerde tussen tussen 1028 en 1060 en produceerde in die periode elf handschriften van hoge kwaliteit. Deze handschriften werden geschreven door monniken uit het klooster, maar de verluchting ervan werd zeer waarschijnlijk uitbesteed aan leken, wellicht lekenbroeders. Eem beroemde afbeelding in het handschrift thans bewaard in Bremen laat dit duidelijk zien. Rechtsonder afgebeeld is een schrijver die aan zijn kledij en tonsuur duidelijk herkenbaar is als monnik. De gestalte linksonder evenwel , met een schort voor die hem beschermt tegen spetten, is waarschijnlijk een speciaal voor de verluchting van dit handschrift ingehuurde leek.

Bremen, Universitätsbibliothek, ms Bibl. 24, f. 124v (detail)

Het handschrift in Bremen betrof een geschenk van de abdij aan koning Heinrich III (1017-1056) en diens moeder Gisela, die we afgebeeld zien op de tegenoverliggende pagina (fol. 125r).

De Echternachter boekverluchting wordt gekenmerkt door heldere composities, monumentaliteit, zuiver kleurgebruik en het gebruik van kleurige in plaats van gouden achtergronden (zo ook de School van Reichenau) en achtergronden met patronen (zo ook de School van Regensburg).

Londen, British Library,, Ms Harley 2821, f. 67v-68r

Catalogus

Bremen, Universitätsbibliothek

Ms bibl 24 Evangelistarium van Heinrich III, Echternach, ca 1039-1043

Bremen, Universitätsbibliothek, ms Bibl. 24, f. 124v–125r

literatuur:

  • Knoll 1995
  • Grebe 2007, p. 118-122, 143
  • Wolf 2007, p. 93

Brussel, Koninklijke Bibliotheek

Ms 9428 evangelistarium, Echternach, ca 1030-1031

literatuur:

  • Wolf 2007

Darmstadt, Landesbibliothek

Cod 1946 sacrementarium, Echternach, ca 1028-1030

literatuur:

  • Wolf 2007, p. 93

Londen, British Library

Ms Egerton 608 evangeliarium, Echternach, na 1060

Londen, British Library, ms Egerton 608, f. 2r en 20r (details)

literatuur:

  • McKendrick & Doyle 2007, pp. 62-63, fig. 49-50
  • Wolf 2007, p. 93-94

Ms Harley 2821 evangeliarium, Echternach, ca 1050-1055

Londen, British Library,, Ms Harley 2821, f. 1v-2r

literatuur:

  • Backhouse 1997, nr. 21
  • McKendrick & Doyle 2007, nr. 47
  • Wolf 2007, p. 93-94

Madrid, Biblioteca del Monasterio de San Lorenzo de El Escorial

Ms vitrinas 17 Evangeliarium Codex aureus spirensis, Echernach, ca 1045-1046

literatuur:

  • Boeckler 1933
  • Grebe 2007, p. 122-127
  • Wolf 2007, p. 93-94

Neurenberg, Germanisches Nationalmuseum

Ms 156142 Codex aureus Epternacencis, Echternach, ca 1030

Neurenberg, Germanisches Nationalmuseum, ms 156142, f. 78r

literatuur:

  • Grebe 2007
  • Wolf 2007, p. 93

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms lat 10438 Evangeliarium, Echternach, ca 1060

literatuur:

  • Wolf 2007, p. 93-94

Ms nouv acq lat 2196 Evangeliarium van Luxeuil, Echternach, ca 1040

literatuur:

  • Wolf 2007, p. 93

Trier, Bistumsarchiv

Ms 434 epistolarium en evangelistarium, Echternach, ca 1040

literatuur:

  • Wolf 2007, p. 93-94
Londen, British Library,, Ms Harley 2821, f. 21v-22r

Uppsala, Universiteitsbibliotheek

Cod C 93 evangeliarium, Echternach, ca 1051-1056

Uppsala, Universiteitsbibliotheek, Cod C 93

literatuur:

  • Nordenfalk 1971
  • Grebe 2007, p. 127-128
  • Wolf 2007, p. 93, p. 93-4

Literatuur

  1. Boeckler 1933
  2. Nordenfalk 1971
  3. Knoll 1995
  4. Backhouse 1997, nr. 21
  5. Grebe 2007
  6. McKendrick & Doyle 2007, pp. 62-63, fig. 49-50, nr. 47
  7. Wolf 2007