Meester van Boucicaut
(Boucicaut Master | Maître de Boucicaut)
Direct link to:
Frans boekverluchter uit de Gotiek. Werkzaam in Parijs van 1405-1420. Geldt als één van de belangrijkste miniatuurschilders uit het 1e kwart van de 15e eeuw. Ontleent zijn naam aan een getijdenboek dat hij rond 1405-1408 verluchtte voor Jean le Meingre, maarschalk van Boucicaut, nu in Parijs, Musée Jacquemart-André.
Deze miniaturist wijdde zich als een van de eerste beeldende kunstenaars van Europa aan het weergeven van licht, lucht en landschap. Hij is de ontdekker van de luchtperspectief: de hemel wordt geleidelijk lichter naar de horizon toe. Hij schilderde bovendien als eerste wolken. De personages hebben een rustiek, realistisch karakter, Ze staan niet voor maar in het landschap. Ook de interieurs wekken de illusie van een diepe ruimte en verwijzen vooruit naar de realistische binnenkamers in het werk van Jan van Eyck. De Boucicaut Meester kende de Noord-Italiaanse en Toscaanse schilderkunst. Hij ontving opdrachten van de families Visconti uit Milaan en Trenta uit Lucca.
Erwin Panofsky 1953 in zijn Early Netherlandish painting noemde hem “The most brilliant genius of pre-Eyckian painting.” (p. 53).
De Boucicaut Meester is ook wel vereenzelvigd met de Vlaamse boekverluchter Jacques Coene.
Meiss 1968 schrijft 35 getijdenboeken en 18 andere handschriften toe aan (de werkplaats van) de Meester van Boucicaut. Samen met vele anderen heeft ook hij meegewerkt aan de verluchting van de magistrale Grandes Heures van Jean, Hertog de Berry. In ieder geval 1 miniatuur (naast enige overige versiering) kan worden toegeschreven aan de Boucicaut Meester, en wel de Hl. Gregorius die zijn Dialogues dicteert, geïnspireerd door de Heilige Geest (f. 100r). Ook f. 96 (de Hl Petrus verwelkomt Hertog de Berry aan de poort van de Hemel) is wel eens toegeschreven aan onze meester (zie Panofsky 1953, p. 50 en 53) maar deze miniatuur wordt thans toegeschreven aan de Meester van Bedford (Thomas 1971).
Daarnaast wordt thans (Parijs 2004, nr. 43) ook de tot dan aan de Meester van Boucicaut toegeschreven miniatuur met de Nederdaling in de Hel (f. 84) toegeschreven aan de Meester van Mazarine, een tot de werkplaats van de Meester van Boucicaut behorende verluchter. Dit geldt ook voor een getijdenboek uit 1408, thans bewaard te Oxford, Bodleian Library, ms. Douce 144 (zie onder Meester van Mazarine) dat op folio 27 de volgende signatuur bevat: “Factum et completum est anno m.cccc.vij. quo cecideruntpontes par(isius)”.
Het vallen van de bruggen waaraan in deze signatuur wordt gerefereerd betreft de overstroming die de bruggen de Petit Pont, de Grand Pont en Pont Neuf wegvaagde op 29-31 januari 1408 (1407 in oude jaartelling). Het belang dat de schrijver hechtte aan deze vermelding kwam voort uit de omstandigheid dat de winkel van de boekverkoper zich naar alle waarschijnlijkheid bevond op de genoemde Pont Neuf.
Het Chester Beatty Getijdenboek
Naast deze signatuur is slechts één andere signatuur bekend van werk verlucht door de (werkplaats van de) Meester van Boucicaut. Deze signatuur, luidende als volgt: “Factum est anno m.cccc.viij quo ceciderunt pontes parisius” verwijst eveneens naar de hiervoor omschreven overstroming en vinden we terug op een los blad, voor het laatst geveild bij Sotheby’s, catalogus 18 juni 1991, lot 18. Dit losse blad maakte als folio 158 deel uit van een getijdenboek dat eigendom was van de Engelse juwelier John Boykett Jarman, en in diens huis in 1846 werd beschadigd door een overstroming (beschreven in Backhouse 1968).
Het getijdenboek was later eigendom van de beroemde verzamelaar Sir Alfred Chester Beatty die in de jaren dertig van de 20e eeuw de miniaturen uit dit getijdenboek wegsneed en deels weggaf en deels inlijstte. Losse bladen uit dit getijdenboek, aangeduid in de hierna volgende Catalogus als afkomstig uit het Chester Beatty Getijdenboek, treffen we thans aan in bibliotheken en verzamelingen verspreid over de gehele wereld.
Overigens worden deze miniaturen thans ook wel toegeschreven aan de Meester van Mazarine, maar totdat hierover meer eenduidigheid bestaat worden de miniaturen thans nog gerubriceerd onder de (Werkplaats van) de Meester van Boucicaut, van welke werkplaats de Meester van Mazarine per slot deel uitmaakte.
De thans bekende miniaturen uit het Chester Beatty Getijdenboek
- voormalig f. 52v: Vlucht naar Egypte – Birmingham, Barber Institute of Fine Arts
- voormalig f. 59r: Kroning van de Maagd – Chapel Hill, University of North Carolina, Museum of Art
- voormalig f. 64r: David in gebed – Chapel Hill, University of North Carolina, Museum of Art
- voormalig f. 83r: Kruisiging -Londen, Christie’s 3 december 2015
- voormalig f. 96r: Maagd en Kind in tuin met engelen – Londen, Christie’s 7 juli 2010 (Arcana, I)
- voormalig f. 160r: St Michael vertrapt de duivel – Londen, Christie’s 7 juli 2010 (Arcana, I)
- voormalig f. 161r: Johannes de Doper – Londen, Forum Auctions 15 november 2016
- voormalig f. 162r: Sint Petrus – Hamburg, Dr. Jörn Günther Antiquariat (Thans Basel & Stalden)
- voormalig f. 165r: Sint Martinus -Londen, Christie’s 15 juli 2015
- voormalig f. 169-178: Kalender (m.u.v. januari) – Londen, Christie’s 14 juli 2021
Catalogus
Austin, Humanities Research Center
Getijdenboek, Parijs, 1e kwart 15e eeuw
Baltimore, Walters Art Gallery
Ms W 238 getijdenboek, Parijs, ca 1412 werkplaats
literatuur:
- De Ricci 1935-1940, I, nr. 183
- Meiss 1968, p. 75
- Randall 1989, nr. 90
Ms W 254 getijdenboek, Parijs, ca 1420 door volgeling van Meester van Boucicaut
literatuur:
- De Ricci 1935-1940, I, nr. 220
- Wieck 1988 (2001), nr. 28
- Randall 1992, nr. 101
Ms W 260 getijdenboek, Parijs, ca 1415
literatuur:
- De Ricci 1935-1940, I, nr. 185
- Baltimore 1949, nr. 86
- Los Angeles 1953-1954, nr. 53
- Baltimore 1962, nr. 55
- Meiss 1968, p. 76
- Wieck 1988 (2001), nr. 26
- Randall 1989, nr. 94
Ms W 271 getijdenboek, Parijs (?), begin 15e eeuw door volgeling van Meester van Boucicaut en andere schilders
literatuur:
- De Ricci 1935-1940, I, nr. 206
- Wieck 1988 (2001), nr. 24
- Randall 1989, nr. 95
Ms 276 getijdenboek, Parijs, ca 1410-1420 verluchting door Meester van Guise en andere volgelingen van Meester van Boucicaut
literatuur:
- De Ricci 1935-1940, I, nr. 202
- Baltimore 1949, nr. 89
- Los Angeles 1953-1954, nr. 54
- Meiss 1974 (1), 389
- Wieck 1988 (2001), nr. 27
- Randall 1989, nr. 93
Ms W 770 Augustinus, La cité de Dieu, vol. II, Parijs, ca 1418-20
literatuur:
- Baltimore 1962, nr. 54
- Meiss 1968, p. 76
- Randall 1989, nr. 96
Birmingham, Barber Institute of Fine Arts
Losse miniatuur met Vlucht naar Egypte uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 52v), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 24 juni 1969 (Chester Beatty), lot 58b
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
Brussel, Koninklijke Bibliotheek
Ms 10767 getijdenboek, Parijs, ca 1410
literatuur:
- Delaissé 1959, nr. 23
- Meiss 1968, p. 78
Ms 11051 getijdenboek, Parijs, ca 1410-1420 werkplaats
literatuur:
- Meiss 1968, p. 79
- De Hamel 1986, pl. 177
Bourges, Bibliothèque Municipale
Ms 33-36 Lectionarium van de Sainte-Chapelle van Bourges in 4 vols., Parijs, ca 1410 verluchting door Boucicaut Stijl: ms. 33, f. 1, ms. 34, f. 46v, 138v, ms. 35, f. 17v; Pseudo-Jacquemart: ms. 33, f. 173, 178v, ms. 34: f. 1v, ms. 35: f. 10; anoniem Frans verluchter: ms 33, f. 23v
literatuur:
- Parijs 1955, nr. 193
- Meiss 1967, p. 263-4, 320
- Meiss 1968, p. 77-78
Cambridge, Fitzwilliam Museum
Ms 251 Barthélemy l’Anglais, Le Livre de la propriété des choses, Parijs, ca 1415 Boucicaut medewerkers (meer in het bijzonder de Meester van Mazarine, zie aldaar)
literatuur:
- Cambridge 1966, nr. 70
- Meiss 1968, p. 79
- Wormald & Giles 1982, p. 172-5
- Meyer 1996, p. 368-375
- Parijs 2004 (3), nr. 27
- Cambridge 2005, nr. 152
Cambridge, Verenigde Staten van Amerika, Harvard College Library
Ms Richardson 32 Titus Livius, Histoire Romaine, Deuxième décade, Parijs, ca 1415 Boucicaut Meester en Werkplaats, samen met anderen
literatuur:
- Meiss 1968, p. 80
Chapel Hill, University of North Carolina, William Hayes Ackland Memorial Center, Museum of Art
Inv 69.7.2 (a) Losse miniatuur met Kroning van de Maagd uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 59), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 24 juni 1969 (Chester Beatty), lot 58c
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
Inv 69.7.2 (b) Losse miniatuur met Koning David in gebed uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 64), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 24 juni 1969 (Chester Beatty), lot 58d
- De Hamel 1986, p. 172-3, pl. 169
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
Chateauroux, Bibliothèque Municipale
Ms 2 breviarium, Parijs, ca 1414 verluchting door Meester van Boucicaut en werkplaats: o.a. f. 233, 234, 235v, 236v, 237, 238, 265, 270v, 274, 316, 316v, 323v, 326v, 345, 345v, 350, 360, 364, 367v, 371v, 404v; Meester van Bedford en werkplaats: o.a. f. 8, 19, 26v, 32v, 33, 40, 48v, 56v, 65v, 80, 91v, 98, 100v, 106, 106v, 113v, 136v, 145, 171, 176, 181, 185v, 188v, 195v, 201, 204v, 206, 208, 211v, 215, 226v, 249, 261v, 282, 282v, 288v, 296, 357v, 359, 360, 372v, 373v, 376, 379v, 382v, 387v; en Meester van Orosius: f. 2v, 3v, 4, 4v, 5, 5v, 6, 6v, 218v, 243v, 246, 250v, 255, 259, 268, 298v, 305v, 307v, 311, 313v, 319, 321, 321v, 330v, 335, 337v, 343v, 349v, 395v, 410, 413, 421, 423, 423v, 430, 442, 449v
literatuur:
- Parijs 1955, nr. 179
- Meiss 1968, p. 81-85
- Sterling 1987, nr. 53
- Villela-Petit 2003
Cleveland, Cleveland Museum of Art
Inv. 1953.366 visitatie, 1953.367 Christus tronend, 1955.79 aanbidding door de wijzen en 1955.80 kroning van de maagd, 4 losse miniaturen uit een getijdenboek, Parijs , ca 1415 (ook 4 miniaturen uit hetzelfde getijdenboek in Londen, Sotheby’s catalogus 19 juni 1990) nauwe volgeling van Boucicaut Meester
literatuur:
- Meiss 1968, p. 139
- Sotheby’s 19 juni 1990, p. 54
Inv 2014.21 los blad uit getijdenboek met Sts. Geneviève, Catherine of Alexandria, and Margaret (recto) and Text (verso), Parijs, ca 1415 Werkplaats van de Meester van Boucicaut
literatuur:
- Cleveland 1999, cat. 24, p. 32
Florence, Collectie Prins Tomasso Corsini
Corsini getijdenboek, Parijs, ca 1415 of later, Meester van Boucicaut en werkplaats, werkplaats van de Meester van Egerton 1070
literatuur:
- Meiss 1968, p. 86
Geneve, Bibliothèque Publique et Universitaire
Ms fr 165 Pierre Salmon, Dialogues, Parijs, ca 1411-12 Meester van Boucicaut en werkplaats volgens de oudere literatuur; door Parijs 2004, nr. 53 wordt de hand van een van de medewerkers van de Meester van Boucicaut herkend, t.w. de Meester van Mazarine
literatuur:
- Meiss 1968, p. 87-88
- Genève 1976, nr. 34
- Thomas 1979, nr. 30
- Sterling 1987, nr. 51
- Chatelet 2000, p. 174-175
- Walther 2001, p. 273
- Parijs 2004, nr. 52
Grenoble, bibliothèque municipale
Ms 162 getijdenboek , o.a. Frankrijk, ca 1440-1450 verluchting door Péronet Lamy: f 59v, 64, 68, 76; Hans Witz: f. 93 Koning David in gebed; Meesters van de Gouden Ranken: f. 7-15 de vier evangelisten; locale navolger van de Meester van Boucicout: f. 44, 45v, 87, 90v; anoniem verluchter: miniatuur met begrafenisscène; daarnaast 4 ingevoegde miniaturen van de hand van de Meesters van Otto van Moerdrecht: f. 16, 20, 22, 23v
literatuur:
- Avril & Reynaud 1993, nr. 113
Hamburg, Dr. Jörn Günther Antiquariat (Thans Basel & Stalden)
Ms nr. 72 (site 2020) Los blad met Sint Petrus uit Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 162), Parijs, 1408 Meester van Boucicaut (werkplaats)
Krakau, Muzeum Narodowe
Ms czart 2032, getijdenboek, Frankrijk, ca 1425 miniaturen in de stijl van de Meester van Boucicaut
literatuur:
- Meiss 1968, p. 85
Keulen, Renate König Collectie
Ms nr. 5 Durrieu-Getijdenboek, Parijs, ca 1415-1420 verluchting door Meester van Mazarine: f. 85r koning David, 103r Kruisiging, 110v Pinksteren; omgeving Meester van Bedford: f. 29r annunciatie; 117r doodsbed; omgeving Meester van Egerton 1070: f. 20r Engelpièta, 180r Sebastiaan, 181v Christoffel
literatuur:
- Parijs 1955, nr. 207 daar als Meester van Boucicaut
- Meiss 1967, p. 341 daar als Pseudo-Jacquemart, Meester van Boucicaut en werkplaats Meester van Egerton
- Keulen 2001 (1), nr. 5
Lissabon, Gulbenkian Foundation
Ms L.A. 143 Boccaccio, Des cleres et nobles femmes, ca 1410-1415 Meester van Boucicaut en werkplaats, Meester van de Harvard Hannibal en werkplaats, werkplaats van de Meester van de Cité des Dames, omgeving van de Meester van Bedford
literatuur:
- Meiss 1968, p. 88
Londen, British Library
Ms add 16997 kleine getijdenboek van Chevalier, Parijs, ca 1415-1420, 16 miniaturen door Meester van Boucicaut, 1 miniatuur, t.w. f. 72v presentatie in de tempel, door Meester van Bedford
literatuur:
- Londen 1932, nr. 51
- Meiss 1968, p. 92
- Meiss 1974 (1), p. 364
- Sterling 1987, nr. 57
- Backhouse 1997, nr. 137
- Parijs 2003, nr. 25
Ms Cotton Nero E.II Grandes chroniques de France, Parijs, ca 1415 Meester van Boucicaut en werkplaats, werkplaats van de Meester van Egerton 1070
literatuur:
- Meiss 1968, p. 92-95
Ms Harley 2940, getijdenboek, Parijs, ca 1420 5 miniaturen door werkplaats of volgeling van de Meester van Boucicaut, 1 miniatuur, t.w. f. 175 met de Maagd en het Kind door (werkplaats van) Meester van Rohan
literatuur:
- Meiss 1968, p. 96
Ms Royal 19 D III Guiart des Moulins, Bible historiale, vol 1 en 2, Clairefontaine en Parijs, 1411 verluchting door Meester van Vergilius, werkplaats van de Meester van Egerton 1070, Meester van Boucicaut e.a.
literatuur:
- Meiss 1968, p. 96-99
- Meiss 1974, p. 386, 410
- Backhouse 1997, nr. 129
- Londen 2011, nrs 24 (vol. 1) en 74 (vol. 2)
Londen, Christie’s
Catalogus 7 juli 2010 (Arcana, I) Lot 22 St Michael vertrapt de duivel, los blad uit Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 160), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Christies 7 juli 2010 (Arcana, I), lot 22
Catalogus 7 juli 2010 (Arcana, I) Lot 23 Maagd en Kind in tuin met engelen, los blad uit Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 96), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Christie’s 7 juli 2010 (Arcana, I), lot 23
Catalogus 15 juli 2015 Lot 10 Losse miniatuur met Sint Martinus uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 165; voorheen: Londen, Sotheby’s catalogus 21 juni 1988, lot 13), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 24 juni 1969 (Chester Beatty), lot 58k
- Sotheby’s 21 juni 1988, lot 13
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 98
- Christie’s 15 juli 2015, lot 10
Catalogus 3 december 2015 Lot 18 Losse miniatuur met Kruisiging uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 83), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 24 juni 1969 (Chester Beatty), lot 58e
- Christie’s 3 december 2015, lot 18
Catalogus 14 juli 2021, Lot 10 Kalender (m.u.v. januari) uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 169-178, Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Thomas, A.G. 1969, no. 6h
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
- Londen, Christie’s, Catalogus 14 juli 2021, Lot 10
Londen, Forum Auctions
Catalogus 15 november 2016 Lot 19 Losse miniatuur met Johannes de Doper uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 161), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 22 maart 1932, lot 326
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 98
- Forum auctions catalogus 15 november 2016, lot 19
Londen, Sotheby’s
Catalogus 22 maart 1932 lots 322, 323 en 324 Losse miniaturen met aankondiging aan de herders, aanbidding door de wijzen en presentatie in de tempel uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 40, f. 44v en f. 48v, Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 22 maart 1932, lots 322, 323, 324
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
Catalogus 19 december 1932, lot 75 Losse miniatuur met Begrafenisdienst uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f.105r), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 19 december 1932, lot 75
- Sotheby’s 22 maart 1932, lot 325
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
Catalogus 24 juni 1969 (Chester Beatty), lot 58 Chester Beatty getijdenboek met in 1969 nog 8 resterende miniaturen: f. 1r annunciatie, f. 23v visitatie, f. 96r Maagd en Kind, f. 168r Maria Magdalena, f. 179r, 181r, 183r en 185r de vier evangelisten, welke 8 miniaturen alle weer in andere handen zijn gekomen zoals verder in deze catalogus aangegeven, Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 24 juni 1969 (Chester Beatty), lot 58
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
Catalogus 24 juni 1969 (Chester Beatty), lots 58a, 58h, 58i Losse miniaturen met Geboorte, Sint Michael, St. Nicolaas uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 34v, f. 83r, f. 160r, f. 166r), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 24 juni 1969 (Chester Beatty), lot 58a, e, h, i
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97-8
Catalogus 14 juli 1981 lot 28 Losse miniatuur met visitatie uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 23v, Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Thomas, A.G. 1969, no. 6g
- Sotheby’s 14 juli 1981, lot 28
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
Catalogus 2 december 1986 lot 56 getijdenboek, Parijs, ca 1412 werkplaats van de Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 18 juni 1991, lot 56
Catalogus 19 juni 1990 lot 21 annunciatie, lot 22 koning David in gebed, lot 23 Kruisiging, lot 24 begrafenisdienst, 4 losse miniaturen uit een getijdenboek, Parijs , ca 1415 (ook 4 miniaturen uit hetzelfde getijdenboek in Cleveland, Cleveland Museum of Art) nauwe volgeling van Boucicaut Meester
literatuur:
- Sotheby’s 19 juni 1990, lots 21-24
Catalogus 18 juni 1991 lots 18, 19 en 20 vijf losse bladen uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 160r de hl. Michael, f. 158r tekstpagina met datum, f. 83r kruisiging, f. 162r tronende Petrus en f. 65r tekstpagina), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 96-98
- Sotheby’s 18 juni 1991, lots 18-20
- De Hamel 1994, afb. 165
Londen, Victoria and Albert Museum
Ms Reid 4 (A.L. 1646-1902), Parijs, ca 1415, verluchting door Meester van Egerton 1070 of werkplaats: f. 16r: evangelist Mattheus en werkplaats van Meester van Boucicaut: overige 9 miniaturen
literatuur:
- Meiss 1968, p. 99
Voor verdere literatuur zie onder Meester van Egerton 1070
Lucca, Biblioteca Statale
Ms 3122 missaal van de familie Trenta (voorheen Parma, Bibl. Palatina cod pal 3), Parijs, ca 1409
literatuur:
- Meiss 1968, p. 100-101 als Biblioteca Governativa
- Parijs 2004, nr. 78
Madrid, Biblioteca Nacional
Ms vit 25 no 1 getijdenboek, Parijs, wellicht voor 1405-1408 1 miniatuur, t.w. f. 1r St. Mattheus, door werkplaats van Meester van Boucicaut, overige 7 miniaturen door Meester van Egerton 1070 en werkplaats
literatuur:
- Meiss 1968, p. 101
Malibu, J. Paul Getty Museum
Ms 22 getijdenboek, Parijs, ca 1415 kalender door werkplaats van Meester van Rohan; rest van de miniaturen door werkplaats van de Meester van Boucicaut (voorheen o.a. Collectie D. en J. Zwemmer, Londen)
literatuur:
- Meiss 1968, p. 99
- Kren 2007, afb. p. 68-71
Ms 63 Givanni Boccaccio, Des cas des nobles hommes et femmes, Parijs, ca 1415
literatuur:
- Kren 2007, afb. p. 62-67
- Los Angeles 2010-2011, nr. 37
Ms Ludwig IX 5 getijdenboek, Parijs, ca 1410 volgeling van de Meester van Boucicaut, volgeling van de Meester van Egerton 1070
literatuur:
- Euw & Plotzek 1982, nr. IX 5, p. 92-102
Melbourne, University of Melbourne, Baillieu Library
Vier bi-folio’s uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 1 annunciatie, f. 181r Markus, f. 183r Lukas, f. 185r Johannes, Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
Melbourne, University of Melbourne, Baillieu Library, Jarman getijdenboek (voormalig f. 181r Markus, f. 183r Lukas)
literatuur:
- Thomas, A.G. 1969, no. 6b-e
- Manion & Vines 1984, nr. 73
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
Milaan, Biblioteca Ambrosiana
S.P. 56 getijdenboek, Parijs, ca 1405-1410 werkplaats van de Meester van Boucicaut
literatuur:
- Meiss 1968, p. 101
Nantes, Musée Dobrée
Ms IX getijdenboek, Parijs, ca 1415 werkplaats van de Meester van Boucicaut
New York, (destijds) Francis Kettaneh Collectie
Boccaccio, de cas des nobles hommes et femmes, vertaling door Laurent de Premierfait, Meester van Boucicaut en werkplaats, Parijs, ca 1411-1415
literatuur:
- Meiss 1968, p. 102, 103
New York, Pierpont Morgan Library
Ms M 1000 Strawberry getijdenboek, Parijs, ca 1420 verluchting door de Meester van Boucicaut, Werkplaats van de Meester van Boucicaut, volgeling van de Meester van Boucicaut, Meester van Morgan 453 en Meester van Fastolf dan wel Meester van het Gingins Laatste Oordeel
literatuur:
- Plummer 1982, nr. 1
- Wieck 1997, nr. 66
Ms M 1004 getijdenboek van Charlotte van Savoyen, Parijs, ca 1420-23 verluchting door Meester van Bedford, volgeling van Meester van Boucicaut, Meester van Guise, Meester van Morgan 453 en Meester van Spitz
literatuur:
- Plummer 1982, nr. 2
- Wieck 1997, nr. 56
New York, (destijds) privé-collectie
Getijdenboek, Parijs, ca 1415 Meester van Boucicaut en werkplaats en andere meester
literatuur:
- Meiss 1968, p. 104, 105
Oranje (Texas), (destijds) privé-collectie
Getijdenboek, Parijs (?), ca 1410-1415 volgeling van de Meester van Boucicaut
literatuur:
- Meiss 1968, p. 105
Orange (Texas), Stark Collectie
Getijdenboek, Parijs, ca 1410-1415 verluchting door Meester van Bedford Trend: f. 13-29, 66-86v, 100, 115, 184v; werkplaats van de Meester van Egerton 1070: f. 94; volgeling van de Meester van Boucicaut: f. 54, 123, 130, 179
literatuur:
- Meiss 1968, p. 105
- Meiss 1974 (1), p. 366, 386
Oxford, Bodleian Library
Ms Canon liturg 75 getijdenboek, Parijs, ca 1410 werkplaats van de Meester van Boucicaut, werkplaats van de Meester van Egerton 1070, volgeling van de Meester van de Mariakroning
literatuur:
- Meiss 1968, p. 105, 106
Ms Douce 80, getijdenboek, Parijs, ca 1420 werkplaats en volgeling van Meester van Boucicaut
literatuur:
- Meiss 1968, p. 106
Ms Douce 144 getijdenboek, Parijs, gedateerd 1407 (is 1408 volgens huidige telling)
literatuur:
- De Hamel 1994, p. 188-190, pl. 167
Aandeel Meester van Boucicaut thans toegeschreven aan Meester van Mazarine, zie verder aldaar
Palermo, Biblioteca Nazionale
Ms 1.A.15 getijdenboek, Parijs, ca 1400-1420 ff. 93 en 165 door Meester van het Breviarium van Jean sans Peur, overige miniaturen door werkplaats van de Meester van Boucicaut
literatuur:
- Meiss 1974 (1), p. 376
Parijs, Bibliothèque de l’Arsenal
Ms 623 missaal van Saint-Magloire, Parijs, ca 1412 werkplaats van de Meester van Boucicaut en werkplaats van de Meester van Bedford
literatuur:
- Martens 1929, p. 183, 196, 222, 227
- Parijs 1955, nr. 171 daar de 2 grote miniaturen als werkplaats van Meester van Boucicaut en de 40 initialen als werkplaats van Meester van Bedford
- Meiss 1968, p. 35, 39, 69, 99, 134, 147
- Hamburg 1969, nr. 43
- Meiss 1974 (1), p. 365 daar de 2 grote miniaturen en de initiaal op f. 1 als Bedford Trend
Voor verdere literatuur zie onder: Meester van Bedford
Ms 650 getijdenboek, Paris, ca 1400-1425 verluchting door Meester van Egerton 1070 en volgeling van Meester van Boucicaut
Ms 5077 Livre du tresor des hystoires des plus notables et memorables hystoires qui ont esté depuis le commencement de la creacion du monde jusques au temps du pape Jehan XXII, Parijs, ca 1415 werkplaats van de Meester van Boucicaut en anderen (diverse fragmenten uitgesneden en elders bewaard)
literatuur:
- Parijs 1955, nr. 178
- Meiss 1968, p. 108-113
- Hamburg 1969, nr. 41
- Parijs 2004, nr. 174
Parijs, Bibliothèque Mazarine
Ms 469 getijdenboek, Parijs, ca 1415
literatuur:
- Meiss 1968, p. 113-114 thans toegeschreven aan de Meester van Mazarine; zie aldaar
Parijs, Bibliothèque Nationale
Ms fr 10 Guiart des Moulins, Bible historiale (deel 2), Parijs, ca 1412 verluchting door Meester van Guise alias Meester van Guy de Laval: f. 410-412v, 585v-598v; werkplaats Meester van Egerton 1070: f 334-387; werkplaats van de Meester van de Cité des Dames: f 416-572; werkplaats van de Meester van Boucicaut : f. 318 en f. 330v
literatuur:
- Parijs 1955, nr. 204
- Meiss 1968, p. 114-5
- Meiss 1974 (1), p. 380, 386, 389-390
Ms fr 259 Titus Livius, Histoire romaine in vertaling van Pierre Bersuire, Parijs (?), ca 1412-1413 volgeling van Meester van Boucicaut
literatuur:
- Meiss 1968, p. 115-116
Ms fr 2810 Marco Polo, Le Livre des merveilles; Odoric de Pordenone, Itinerarium de mirabilibus orientalium Tartarorum, traduit en français par Jean le Long; Guillaume de Boldensele, Liber de quibusdam ultramarinis partibus et praecipue de Terra sancta, traduit en français par Jean Le Long et Lettres adressées au pape et réponse de Benoît XII, traduit en français par Jean Le Long; De l’estat et du gouvernement du grant Kaan de Cathay, empereur des Tartares, traduit en français par Jean Le Long; Jean de Mandeville, Voyages; Hayton, Fleur des estoires de la terre d’Orient; Riccoldo da Monte di Croce, Liber peregrinationis, traduit en français par Jean Le Long, Parijs, ca 1410-1413 verluchting door Meester van Mazarine en medewerkers: 38 of 39 miniaturen van het Livre des Merveilles: f. 1, 2, 2v, 3, 3v, 4, 4v, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 10v, 11v, 12, 12v, 13v, 14v, 15v, 16v, 18, 18v, 20v, 21v, 23, 80, 82, 83, 84, 85, 86v, 87, 88, 89v, 91, 92?, 93v, 95v; 13 of 14 miniaturen van het l’Itinerarium d’Odoric de Pordenone: f. 97, 104, 105, 105v, 106, 106v, 107, 108, 108v?, 109v, 110v, 113, 114,115); 11 miniaturen van het Liber de quibusdam ultramarinis partibus: f. 116, 117, 118v, 119v, 122, 124, 125, 126, 128, 129v, 131v; de 4 miniaturen van de correspondance avec Benoît XII: f. 132v, 133, 134, 134v, de 4 miniaturen van het Livre de l’estat du grand kaan, f. 136v, 137v, 139, 139v; 49 miniaturen van de Voyages de Jean de Mandeville: f. 141, 151, 153, 153v, 154, 157v, 159, 161v, 163, 164, 165v, 167, 170, 173, 174, 177, 178, 178v, 179v, 181, 198, 199v, 200v, 201, 201v, 203, 204, 205, 206, 207, 208, 208v, 209v, 210v, 211v, 212, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 219v, 220, 221, 222, 223, 224; 3 miniaturen van de Fleur des estoires d’Orient de Hayton: f. 226, 233, 233v; 2 miniaturen van de Liber peregrinationis: f. 268, 275; Meester van Boucicaut: mogelijk 2 miniaturen: f. 92 en 108v; Meester van de Cité des Dames: 6 miniaturen: f. 168, 168v, 171, 171v, 175v en 180v; Meester van Egerton en een artiest van de Bedford Trend: 63 miniaturen, waarvan 44 in de voyage de Marco Polo: f. 17, 19v, 22v, 24, 25v, 26, 27, 28, 29v, 30v, 31v, 33, 34, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 44, 45, 46v, 47v, 49, 50, 51, 52v, 54, 55v, 58, 59, 59v, 61, 62v, 64, 67, 69, 71, 72, 73v, 74v, 76v, 78; 19 miniaturen in het livre de Jean de Mandeville: f. 142v, 144, 146, 147, 182, 183v, 184, 185, 186, 186v, 188, 188v, 190v, 191, 192, 193, 194v, 195v, 197; een eerste secundaire verluchter is verantwoordelijk voor f. 98v, 102, 103, 227, 228, 228v, 229v, 230, 231, 232, 234, 234v, 235, 236, 237, 238, 239, 240, 241, 276, 277v, 278v, 280, 281, 282, 283, 284, 286v, 287, 290v, 291, 291v, 292, 293v, 294v, 296v, 299; een tweede secundaire verluchter is verantwoordelijk voor f. 242v, 243, 244, 245, 245v, 246v, 247v, 248v, 249, 250v, 251v, 253, 254v, 255, 256, 257, 258, 258v, 260, 261, 262, 263, 265, 266; een derde secundaire verluchter is verantwoordelijk voor f. 269, 270, 270v, 271, 272, 274, 274v; de miniatuur op f. 42v tot slot is van de hand van Évrard d’Espinques
literatuur:
- Parijs 1904, nr. 63
- Parijs 1926, nr. 46
- Parijs 1955, nr. 169
- Wenen 1962, nr. 117
- Meiss 1968, p. 116-122, figs. 80-100
- Thomas 1979, nr. 31
- Sterling 1987, nr. 52
- Avril, Gousset & Monfrin, Richard & Tesnière 1996
- Chatelet 2000, Chatelet 2000, p. 171-173
- Walther 2001, p. 274-5
Ms fr 9141 Bartholomaeus Anglicus, Le livre de la propriété des choses in vertaling van Jean Corbechon, Parijs, ca 1414 werkplaats van de Meester van Boucicaut
literatuur:
- Meiss 1968, p. 123
Ms fr 23279 Pierre Salmon, Réponses a Charles VI et lamentation au roi sur son état, Parijs, ca 1409 werkplaats van de Meester van Boucicaut = in dit geval Meester van Mazarine: f. 1v, 53 en 60v; overige door werkplaats van de Meester van de Cité des Dames
literatuur:
- Bourges 1951, nr. 20
- Parijs 1955, nr. 197
- Meiss 1968, p. 124-125
- Meiss 1974 (1), p. 382
- Thomas 1979, nr. 29
- Sterling 1987, nr. 51
- Parijs 1995, nr. 28
- Walther 2001, p. 272
- Parijs 2004, nr. 51
Ms lat 919 Grandes Heures de Jean, Duke du Berry, Parijs, 1409 1 miniatuur door werkplaats van de Meester van Boucicaut, t.w. f. 100r
literatuur:
- Meiss 1968, p. 125-126
- Chatelet 2000, p. 169-170
Ms lat 1161 getijdenboek, Parijs, ca 1409 werkplaats van de Meester van Boucicaut
literatuur:
- Parijs 1955, nr. 198
- Meiss 1968, p. 126-127
- Sterling 1987, nr. 56
Ms lat 1379 getijdenboek, Parijs (?), ca 1415 volgeling van de Meester van Boucicaut
literatuur:
- Meiss 1968, p. 127
Ms nouv acq lat 3107 getijdenboek van Saint-Maur, Parijs, ca 1411, 1 miniatuur, t.w. f. 175v, door Meester van Boucicaut, overige door Meester van Vergilius en anderen
literatuur:
- Meiss 1968, p. 128-129
Parijs, Musée Jacquemart-André
Ms 2 getijdenboek voor Jean le Meingre, maarschalk van Boucicaut, Parijs, ca 1405-08 verluchting door Meester van Boucicaut; 2 later rond 1477-1480 toegevoegde miniaturen op f. 241v en 242 door Pierre Villate
literatuur:
- Parijs 1904, nr. 86
- Panofsky 1953, p. 53-61
- Parijs 1955, nr. 201
- Porcher 1959, p. 67
- Meiss 1968, p. 131-133
- Hamburg 1969, nr. 39
- Thomas 1979, nr. 28
- Sterling 1987, nr. 50
- Chastel 1994, p. 323, 324|
- Chatelet 2000
- Walther 2001, p. 268-271
- Art de l’enluminure 2003-nr. 6, p. 3-33
- De Mérindol 1995
Parijs, Musée du Louvre, Cabinet des Dessins
RF 1928 Fragment met de graaf van Montfoort ontvangen door de koning van Frankrijk, uitgesneden uit Parijs, Bibliothèque de l’Arsenal, ms 5077, Parijs, ca 1408-1420 verluchting door Meester van Boucicaut
literatuur:
- Parijs 2011, nr. 82
RF 1929 Fragment met vertrek van de heilige Lodewijk op Kruistocht, uitgesneden uit Parijs, Bibliothèque de l’Arsenal, ms 5077, Parijs, ca 1408-1420 verluchting door Meester van Boucicaut
literatuur:
- Parijs 2011, nr. 83
Princeton, University Museum
Losse miniatuur met Triniteit uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 159), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
Losse miniatuur met St Stefanus uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 164), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 98
Losse miniatuur met St Catharina uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 167), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 98
Privéverzameling Duitsland
Twee losse bladen uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 90: pinksteren, f. 101v: Tronende Christus, Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 24 juni 1969 (Chester Beatty), lots 58f en 58g
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
- Keulen 1987, nr. 16
Privéverzameling Engeland, Oxfordshire
Losse miniatuur met Sint Maria Magdalena uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 168), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Thomas, A.G. 1972, no. 10
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 98
Privéverzameling Verenigde Staten, Illinois
Losse miniatuur met Sint Mattheus uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 179r, Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Thomas, A.G. 1969, no. 6a
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 97
Privéverzameling Verenigde Staten, New York
Losse miniatuur met St Paulus uit het Chester Beatty getijdenboek (voormalig f. 163r), Parijs, 1408 werkplaats Meester van Boucicaut
literatuur:
- Sotheby’s 22 maart 1932, lot 327
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 98
Rotthalmünster, Antiquariaat Heribert Tenschert
Catalogus Leuchtendes Mittelalter V (1993), nr. 12 getijdenboek, Parijs, ca 1410 verluchting door Meester van Boucicaut, Angers, ca 1470 voltooiing van 2 miniaturen door de Meester van Jeanne de Laval: f. 74r aanbidding door de wijzen en f. 181v Christus op de regenboog
literatuur:
- Meiss 1968, p. 139 daar als: Londen, Mrs. Scudamore, horae, follower (on loan to Victoria and Albert Museum, September 1967)
- König 1993, nr. 12
Katalogus 80 – LXXX “Paris mon Amour, I” (2017), Nr. 6 getijdenboek van Corlieu-Lusignan, Parijs, ca 1412-1415 Meester van Boucicaut 10 grote miniaturen: f. 19 annunciatie, 42r visitatie, 52v aanbidding van het Kind, 58v aankondiging aan de herders, 63v aanbidding door de wijzen, 67v Jezus in de tempel, 62r vlucht naar Egypte, 85r Majestas domini, 103v kruisiging, 115v dodenmis
literatuur:
- König 2017 “Paris mon Amour“ Vols.I, II, nr. 6 (als: niet eerder gepubliceerd)
Turijn, Biblioteca Reale
Var 77 getijdenboek, Parijs, ca 1410-1411 werkplaats van de Meester van Boucicaut
literatuur:
- Meiss 1968, p. 136-137
Washington D.C., Library of Congres
Ms acc 4560 (7) getijdenboek, Parijs, ca 1420 werkplaats van de Meester van Boucicaut
literatuur:
- Meiss 1968, p. 137
Literatuur
- Sotheby’s 13 juni 1864 (Jarman), lot 47
- Parijs 1904, nrs. 63, 86
- Parijs 1926, nr. 46
- Martens 1929, p. 183, 196, 222, 227
- Sotheby’s 6 mei 1929 (Arnold), lot 240
- Londen 1932, nr. 51
- Sotheby’s 22 maart 1932, lots 322, 323, 324, 325, 326, 327
- Sotheby’s 19 december 1932, lot 75
- De Ricci 1935-1940, I, nrs. 183, 185, 202, 206, 220
- Baltimore 1949, nrs. 86, 89
- Bourges 1951, nr. 20
- Panofsky 1953, p. 53-61
- Los Angeles 1953-1954, nrs. 53, 54
- Parijs 1955, nrs. 169, 171, 178, 179, 193, 197, 198, 201, 204, 207
- Porcher 1959, p. 67
- Delaissé 1959, nr. 23
- Wenen 1962, nr. 117
- Baltimore 1962, nrs. 54, 55
- Cambridge 1966, nr. 70
- Meiss 1967, p. 263-4, 320, 341
- Backhouse 1967-1968
- Meiss 1968
- Hamburg 1969, nrs. 39, 41, 43
- Thomas, A.G. 1969, , no. 6a-h
- Sotheby’s 24 juni 1969 (Chester Beatty), lots 58, 58a-k
- Thomas, A.G. 1972, no. 10
- Meiss 1974 (1), p. 365, 366, 376, 380, 382, 386, 389-390, 410
- Genève 1976, nr. 34.
- Thomas 1979, nrs. 28, 29, 30, 31
- Sotheby’s 14 juli 1981, lot 28
- Euw & Plotzek 1982, nr. IX 5, p. 92-102
- Plummer 1982, nrs. 1, 2
- Wormald & Giles 1982, p. 172-5
- Manion & Vines 1984, nr. 73
- De Hamel 1986, p. 172-173, pls. 169, 177
- Sotheby’s catalogus 2 december 1986, p. 104-111 (lot 56)
- Keulen 1987, nr. 16
- Sterling 1987, nrs. 50, 51, 52, 53, 56, 57
- Sotheby’s 21 juni 1988, lot 13
- Wieck 1988 (2001), nrs. 24, 25, 26, 27, 28
- Randall 1989, nrs. 90, 93, 94, 95, 96
- Manion, Vines & De Hamel 1989, p. 96-98
- Sotheby’s 19 juni 1990, lots 21-24, p. 54-61
- Sotheby’s 18 juni 1991, lots 18-20
- Randall 1992, nr. 101
- Avril & Reynaud 1993, nr. 113
- König 1993, nr. 12
- Chastel 1994, p. 323, 324
- De Hamel 1994, p. 188-190, afb. 165, 167
- De Mérindol 1995
- Parijs 1995, nr. 28, nr. 35 (over de invloed van de Meester van Boucicaut op de Meester van Marguerite van Orléans)
- Avril, Gousset & Monfrin, Richard & Tesnière 1996
- Meyer 1996, p. 368-375
- Wieck 1997, nrs. 56, 66; p. 85
- Backhouse 1997, nrs. 129, 137
- Smeyers 1998, p. 185
- Cleveland 1999, cat. 24, p. 32
- Chatelet 2000
- Keulen 2001 (1), nr. 5
- Walther 2001, p. 268-271, 272, 273, 274-275
- Parijs 2003, nr. 25
- Villela-Petit 2003
- Art de l’enluminure 2003-nr. 6, p. 3-33
- Parijs 2004, nrs. 51, 52, 78, 174
- Parijs 2004 (3), nr. 27
- Cambridge 2005, nr. 152
- Kren 2007, afb. p. 62-67, afb. p. 68-71
- Christies 7 juli 2010 (Arcana, I), lots 22, 23
- Los Angeles 2010-2011, nr. 37
- Londen 2011, nrs 24 (vol. 1) en 74 (vol. 2)
- Parijs 2011, nr. 82
- Christie’s 15 juli 2015, lot 10
- Christie’s 3 december 2015, lot 18
- Forum auctions catalogus 15 november 2016, lot 19
- König 2017 “Paris mon Amour“ Vols.I, II, nr. 6
- Londen, Christie’s, Catalogus 14 juli 2021, Lot 10