Malibu, J. Paul Getty Museum, Ms 99: David die zijn ziel opheft richting God in de letter E Initial E – David Lifting up His Soul to God (detail) door Franco dei Russi

Franco dei Russi

Italiaans boekverluchter, afkomstig uit Mantua en  werkzaam in Venetië in de 2e helft van de 15e eeuw. In Ferrara was hij een leerling van Guglielmo Giraldi. Samen met vele anderen werkte hij aan de befaamde Borso-Bijbel (hoofdverluchter: Taddeo Crivelli, zie verder daar).

Malibu, J. Paul Getty Museum, Ms 90: Sint Louis van Toulouse in de letter T door Franco dei Russi

Na voltooiing van deze bijbel verhuisde Franco dei Russi waarschijnlijk naar Padua. Zijn werk wordt gekenmerkt door een ferme stijl en modellering, alsmede door heftige bewegingen, waarin hij beïnvloed is door Mantegna en Donatello. Voor Federigo di Montefeltro verluchtte   hij een deel van een Divina Comedia, thans bewaard in de bibliotheek van Vaticaanstad (andere delen van dit handschrift zijn verlucht door de reeds genoemde Guglielmo Giraldi, diens neef Alessandro Leoni en een anoniem verluchter).

Vaticaanstad, Biblioteca Apostolica Vaticana, Ms. Urb. Lat. 10, f. 175r: Johannes op Patmos

De hand van Franco dei Russi treffen we voorts aan in een serie koorboeken gemaakt voor kardinaal Bessarion (Cesena, Biblioteca Malatestiana, ms. Bessarion 1-7, hoofdverluchters: Franco dei Russi en Derde Bessarion Meester, ook werk van de Tweede Meester van het Antifonarium M van de San Giorgio Maggiore) (voor een reconstructie van deze serie zie Palladino 2003, p. 78-9). Het frontispice dat oorspronkelijk behoorde tot het 1e antifonarium van deze serie (zie (Voorheen) New York, Metropolitan Museum of Art, Robert Lehman Collection) is van de hand van Franco dei Russi.

Catalogus

Londen, British Library

Ms add 14787 Bernardo Bembo, Oratio gratulatoria, Padua, ca 1463, verluchting door Franco dei Russi, geschreven door Bartolomeo Sanvito literatuur: London-New York 1994-1995, nr. 26

Londen, Society of Antiquaries of London

Ms 450 graduaal, Padua, ca 1460-1470, verluchting door Girolamo da Cremona en medewerkers: f. 1r-33r en verluchter nauw verwant met Franco dei Russi (f. 33v-61v) literatuur: London-New York 1994-1995, nr. 123

Malibu, J. Paul Getty Museum

Ms 83 Fragment uit koorboek met aanbidding door de wijzen, Venetie, ca 1460-1470

Ms 90 Los blad van een antifonarium (vol. 8 van de serie van Kardinaal Bessarion), met Sint Louis van Toulouse in de letter T, Ferrara, ca 1455/60-1463

literatuur:

  • De Ricci 1935-1940, II, p. 1710, nr. d.15
  • Palladino 2003, nr. 45b

Ms 98 los blad uit antifonaal, Ferrara, ca 1455-1461

Ms 99 Frontispice van een antifonarium (vol. 1 van de serie van Kardinaal Bessarion), met David die zijn ziel opheft richting God in de letter E, Ferrara, ca 1455/60-1463

literatuur:

  • De Ricci 1935-1940, II, p. 1713, nr. b.4
  • Palladino 2003, nr. 43

Modena, Biblioteca Estense

Ms lat 422/423 (= V.G. 12/13) Bijbel van Borso d’Este, Ferrara of Modena, ca 1455-1461, verluchting door Taddeo Crivelli, Franco dei Russi, Giorgio d’Alemagna, Girolamo da Cremona, Guglielmo Giraldi en Marco di Giovanni dell’Avogaro

literatuur:

  • Alexander 1977, nrs. 19-22
  • Italian Libraries 1997, p. 186-187
  • Ferrara 1998, p. 104-113
  • Walther 2001, p. 332-335

(Voorheen) New York, Metropolitan Museum of Art, Robert Lehman Collection

Frontispice van een antifonarium (vol. 2 van de serie van Kardinaal Bessarion), met Isaac en Esau in de letter T, Ferrara, ca 1455/60-1463 literatuur: De Ricci 1935-1940, II, p. 1711, nr. d.24||Palladino 2003, nr. 44

Los blad van een antifonarium (vol. 8 van de serie van Kardinaal Bessarion), met Sint Clara in de letter N, Ferrara, ca 1455/60-1463 literatuur: De Ricci 1935-1940, II, p. 1710, nr. d.15||Palladino 2003, nr. 45a

  • Frontispice van een ongeïdentificeerd antifonarium, met de roeping van de heiligen Petrus en Andreas in de letter U, Ferrara, ca 1455/60-1463 literatuur: De Ricci 1935-1940, II, p. 1708, nr. a.4||Palladino 2003, nr. 43

New York, Pierpont Morgan Library

PML 266 Livius, Historiae Romanae Decades, 1470 geschilderde figuren; motieven zijn houtsneden, tekst is gedrukt literatuur: Zorzi 1997, p. 313

Vaticaanstad, Biblioteca Apostolica Vaticana

Ms urb lat 10 Evangeliarium van Federigo da Montefeltro, Ferrara/Urbino ca 1474-1482, verluchting door Guglielmo Giraldi: f. 20r evangelist Mattheus, 75r evangelist Marcus en Franco dei Russi: f. 114r evangelist Lucas, 175r evangelist Johannes literatuur: Biblioteca Apostolica Vaticana 1992, nr. 70

Vaticaanstad, Biblioteca Apostolica Vaticana, Ms. Urb. Lat. 10, f. 114r: Lucas

Ms urb lat 365 Dante Alighieri, Divina Commedia, Urbino en Ferrara, ca 1477-1482, verluchting door Franco dei Russi, Guglielmo Giraldi en Alessandro Leoni

Vaticaanstad, Biblioteca Apostolica Vaticana, Ms. Urb. Lat. 365, f. 25r (detail)

literatuur:

  • Alexander 1977, nrs. 23-26
  • Biblioteca Apostolica Vaticana 1985, p. 214-7
  • Italian Libraries 1997, p. 210-211
  • Walther 2001, p. 378-9

Venetië, Fondazione Giorgio Cini

Ms 2120 los blad uit een antifonarium met de steniging van de hl. Stefan, Ferrara, ca 1470-1475 literatuur: Ferrara 1998, nr. 15

Literatuur

  1. De Ricci 1935-1940, II, p. 1708, 1710, 1711, 1713; nrs. a.4, b.4, d.15, d.24
  2. Alexander 1977, nrs. 19-22, 23-26
  3. Biblioteca Apostolica Vaticana 1985, p. 214-217
  4. Bologna 1988, p. 191
  5. Biblioteca Apostolica Vaticana 1992, nr. 70
  6. London-New York 1994-1995, nrs. 26, 123
  7. Italian Libraries 1997, p. 186-187, 210-211
  8. Zorzi 1997, p. 313
  9. Ferrara 1998, nr. 15, p. 104-113
  10. Walther 2001, p. 332-335, 378-379
  11. Palladino 2003, p. 78-93, nrs. 43, 44, 45a, 45b, 46