Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms n. acq. fr. 16251, f. 98r (detail)

Meester van het Meditatief Prentenboek van Madame Marie

Direct link to:

Parijs, Bibliotheque Nationale, Ms n. acq. fr.16251 Meditatief prentenboek van “Madame Marie”

Vlaams boekverluchter, werkzaam rond 1280-1290 in waarschijnlijk Bergen (Mons) in de provincie Henegouwen, of in Kamerijk (Cambrai), deels onder het patronaat van Gauthier d’Enghein en diens welbelezen derde echtgenote Marie de Rethel (overleden 1315). De meester ontleent zijn naam aan de mede door hem verzorgde verluchting van het zogenoemde Meditatieve Prentenboek van Madame Marie, thans bewaard te Parijs, Bibliothèque Nationale, ms. nouv. Acq. fr. 16251.

Het handschrift werd naar alle waarschijnlijkheid vervaardigd voor de reeds genoemde Marie de Rethel, die ook een aantal keren in de marges wordt afgebeeld, en die via een zijlijn een voorouder is van gravin Margareta van Vlaanderen, in wiens inventaris uit 1405 dit devotieboek voorkomt.

Kenmerkend voor zijn werkplaats, waartoe ook Henri l’Enlumineur behoorde, is het gebruik van diepblauwe en donkerrode kleuren, met scherp afgetekende gezichten vaak in profiel, grote ogen, korte voorhoofden en kleine monden en soms uitstekende kinnen. Zelfs de afgebeelde dieren vertonen deze kenmerken.

De werkplaats specialiseerde zich in het verluchten van seculiere teksten, ridderromannen, wonderen van de Oriënt (Parijs, Bibliothèque Nationale, ms. fr. 15106), bestiaria (Parijs, Bibliothèque Nationale, ms. fr. 14970 en fr. 412 Richard de Fournival, Bestiaire d’Amour (volgens Stones 2002, p. 1248 uitsluitend door Henri l’Enlumineur verlucht, alsmede Douai, Bibliothèque municipale. Ms. 711 en een bestiarium geveild bij Sotheby’s 4 december 2007, lot 53) .

Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms n. acq. fr. 16251, f. 97v: marteldood van de H. Agatha van Catania

Catalogus

Douai, Bibliothèque municipale

Ms 711 bestiarium, Bergen of Cambrai, ca 1280-1290 verluchting door de Meester van het Meditatief Prentenboek van Madame Marie en werkplaats

literatuur:

  • Sotheby’s 4 december 2007, in lot 53

Londen, Sotheby’s

Catalogus 4 december 2007, lot 53 bestiarium, Bergen of Cambrai, ca 1280-1290 verluchting door de Meester van het Meditatief Prentenboek van Madame Marie en werkplaats

literatuur:

  • Sotheby’s 4 december 2007, lot 53

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms fr 14970 bestiarium, Bergen of Cambrai, ca 1280-1290 verluchting door de Meester van het Meditatief Prentenboek van Madame Marie en werkplaats

literatuur:

  • Sotheby’s 4 december 2007, in lot 53

Ms fr 15106 wonderen van de Oriënt, Bergen of Cambrai, ca 1280-1290 verluchting door de Meester van het Meditatief Prentenboek van Madame Marie en werkplaats

literatuur:

  • Sotheby’s 4 december 2007, in lot 53

Ms n. acq. fr. 16251 Meditatief prentenboek van “Madame Marie”, Bergen of Cambrai, ca 1285 verluchting door de Meester van het Meditatief Prentenboek van Madame Marie en Henri l’Enlumineur

literatuur:

  • Smeyers 1998, p. 148
  • Leuven 2002, nr. 44, p. 77-8
  • Sotheby’s 4 december 2007, in lot 53
Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms n. acq. fr. 16251, f. 98r: de Romeinse Heiligen Cecilia en Valerianus

Literatuur

  1. Stones 1995
  2. Bräm 1997
  3. Stones 1997
  4. Hamburger 1998
  5. Smeyers 1998, p. 148
  6. Parijs 1998, nrs. 99-101, p. 294-298
  7. Leuven 2002, nr. 44, p. 177, 178, 214-216
  8. Sotheby’s 4 december 2007, lot 53