Londen, British Library, Ms Harley 1211, f. 16v Kruisafneming (detail)

Meester van de Vraie Cronicque Descoce

Vlaams boekverluchter, werkzaam rond 1460-1470 als belangrijkste medewerker van Willem Vrelant te Brugge. Ontleent zijn naam aan de door hem uitgevoerde verluchting van de tekst van een exemplaar van de Vraie cronicque descoce, thans bewaard in Brussel.

Flemish book illuminator, active around 1460-1470 as the most important collaborator of Willem Vrelant in Bruges. Derives his name from the illumination he executed of the text of a copy of the Vraie cronicque descoce, now kept in Brussels.

Dit handschrift bevat overigens slechts één miniatuur. In Brussel 1959, nr. 110 schrijft Delaissé: “De miniatuur is naar de trant van Willem Vrelant, maar niet van de meester zelf. Hoewel hij ook krachtige vormen verkiest, heeft hij waarschijnlijk nooit in zo’n stroeve trant geschilderd. Het koloriet bezit de eigenschappen van de latere werken van deze miniator: het wordt beheerst door de donker blauwe en rode tinten …”.

Incidentally, this manuscript contains only one miniature. In Brussels 1959, no. 110 Delaissé writes: "The miniature is in the style of Willem Vrelant, but not of the master himself. Although he also prefers powerful forms, he probably never painted in such a rough style.

Overigens is de Meester van de Vraie cronicque descoce waarschijnlijk niemand anders dan de vrouw van Willem Vrelant, aldus Van Buren 1999.

By the way, the Master of the Vraie cronicque descoce is probably none other than Willem Vrelant's wife, according to Van Buren 1999.

Een voorheen aan onze meester toegeschreven exemplaar van de Legenda aurea van Jacobus de Voragine (thans verdeeld tussen Maçon, Bibliothèque municipale, Ms 3 en New York, Pierpont Morgan Library, ms.  M 672-675) wordt thans gerekend tot de werken van de eveneens in de omgeving van Willem Vrelant werkzame Meester van Mildmay.

Een door de Meester van de Vraie cronicque descoce verlucht exemplaar van de Opera Omnia van Vergilius (thans in 4 delen aanwezig in de Koninklijke Bibliotheek van Den Haag) is in iconografisch opzicht zozeer verwant met een door de Meesters van Raphael de Mercatellis ongeveer 20 jaar later vervaardigd exemplaar van deze tekst (thans Gent, Kathedraal, Ms 9) dat het zeker heeft gediend als voorbeeld voor het Gentse handschrift (Utrecht 2018, p. 197).

Catalogus

Baltimore, Walters Art Gallery

Ms W 195 getijdenboek, Brugge, ca 1470

Baltimore, Walters Art Gallery, Ms W 195, f. 13v, 20v, 31v

literatuur:

  • De Ricci 1935-1940, vol. I, p. 802, cat. no. 288
  • Wieck 1988 (2001), nr. 95
  • Bousmanne 1997, p. 58, 214-5
  • Randall 1997, nr. 265

Ms W 307 Histoire universelle (Trésor de sapience) verluchting door Willem Vrelant en/of Meester van de Vraie Cronicque descoce

Baltimore, Walters Art Gallery, Ms W 307, f. 60r, 132r, 175r

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58, 378
  • Randall 1997, nr. 273
  • Los Angeles-London 2003, p. 76
  • Parijs-Brussel 2011-2012, p. 256

Berlijn, Kupferstichkabinett

Kdz 15348 en 15349 twee losse folio’s?

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58, 290

Brussel, Koninklijke Bibliotheek

Ms 9243 Jacques de Guise, Chroniques de Hainaut, deel 2 (vertaling door Jean Wauquelin), 1468 verluchting door Willem Vrelant en werkplaats, waaronder Meester van de Vraie Cronicque descoce

literatuur:

  • Winkler 1925 (1978), p. 165
  • Bousmanne 1997, p. 55-58, 168-171, 228-230, 291-2
  • Smeyers 1998, p. 292

Ms 9469-70 Traité contre les prétentions des anglais a la couronne de France – La vraie cronicque descoce

literatuur:

  • Winkler 1925 (1978), p. 74, 166, pl. 37
  • Brussel 1959, nr. 110
  • Bousmanne 1997, p. 58, 230

Ms 9545-46 Guillaume de Tignonville, Les dycts des phylosophes

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58, 232-3

Ms IV 377 getijdenboek

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58, 241-2

Darmstadt, Hessische Landes- und Hochschlbibliothek

Ms 1968 getijdenboek

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58

Den Haag, Koninklijke Bibliotheek

Ms 129 C 5 Vergilius, Opera Omnia, Brugge, ca 1460-1470 (deel 4, delen 1-3 is Ms 76 E 21)

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58
  • Utrecht 2018, nr. 49

Ms 76 E 21 Vergilius, Opera Omnia, Brugge, ca 1460-1470 (delen 1-3, deel 4 is Ms 129 C 5)

literatuur:

  • Den Haag 1980, nr. 47
  • Bousmanne 1997, p. 58
  • Brinkmann 1997, p. 50 als Dresdener Navolger van Willem Vrelant
  • Utrecht 2018, nr. 49

Genève, Bibliothèque Publique et Universitaire

Ms fr 64 Jean Mansel, Fleur des histoires, verluchting door Willem Vrelant en de Meester van de Vraie cronicque descoce

literatuur:

  • Winkler 1925 (1978), p. 171
  • Brussel 1959, nr. 250
  • Bern 1969, nr. 229
  • Bousmanne 1997, p. 58, 255-7

Genève-Cologny, Sammlung Bodmer

Ms 49 Christine de Pisan, L’eitre d’Othéa

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58

Gent, Universiteitsbibliotheek

Ms 2 Traités astrologiques

literatuur:

  • Derolez 1979, nr. 8
  • Bousmanne 1997, p. 58, 252-4

Londen, British Library

Ms Harley 1211 getijdenboek

Londen, British Library, Ms Harley 1211, f. 16v Kruisafneming

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58, 261-2
  • Backhouse 2004 (1), nr. 10

Ms Royal 7 B VIII Thomas a Kempis, Liber interne consolationis

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58, p. 263

New York, Pierpont Morgan Library

Ms m 535 Nicolaus de Lyra, Postilla in Testamentum

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58

Palermo, Biblioteca Nazionale

Ms 2 C 7 psalter, Brugge, ca 1460-1470

literatuur:

  • Daneu Lattanzi 1965, nr. 41
  • Bousmanne 1997, p. 236

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms fr 9002 Johannes Beke, Chronographica

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58

Parijs, Bibliothèque Nationale Musée du petit palais, Collection Dutuit

Ms 456 Histoire d’Alexandre (vertaling door Jean Wauquelin), Brugge, voor 1467 verluchting door Dreux Jehan/Meester van Girart de Roussillon, Willem Vrelant, De Meester van de Vraie cronicque descoce en Lieven van Lathem

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58, 297-299
  • Smeyers 1998, p. 393
  • Rouen 2016-2017, nr. 71

San Marino, Huntington Library

Ms HM 1136 getijdenboek

San Marino, Huntington Library, Ms HM 1136, f. 13v

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58, 299-300

Valenciennes, Bibliothèque municipale

Ms 240 Jean Gerson, Miroir d’Humilité (gekopieerd door David Aubert), Brugge en Brussel 1462 verluchting door Willem Vrelant en de Meester van de Vraie cronicque descoce

literatuur:

  • Bousmanne 1997, p. 58, 302-3
  • Leuven 2002, nr. 84

Literatuur

  1. Winkler 1925 (1978), p. 74, 165, 166, 171, pl. 37
  2. De Ricci 1935-1940, vol. I, p. 802, cat. no. 288
  3. Brussel 1959, nrs. 110, 250
  4. Daneu Lattanzi 1965, nr. 41
  5. Bern 1969, nr. 229
  6. Derolez 1979, nr. 8
  7. Den Haag 1980, nr. 47
  8. Wieck 1988 (2001), nr. 95
  9. Bousmanne 1997, p. 55-58, 230, 232-3, 236-7, 241-2, 281-3
  10. Randall 1997, nrs. 265, 273
  11. Smeyers 1998, p. 292, 393
  12. Van Buren 1999
  13. Leuven 2002, nr. 84
  14. Los Angeles-London 2003, p. 76
  15. Backhouse 2004 (1), nr. 10
  16. Parijs-Brussel 2011-2012, p. 256
  17. Rouen 2016-2017, nr. 71
  18. Utrecht 2018, nr. 49